Pháp

Cứ điểm Tu Vũ là một vị trí thuộc cụm phòng ngự then chốt của phân khu sông Đà do tiểu đoàn 1 trung đoàn bộ binh Maroc thứ nhất (1e RTM) được tăng cường một đại đội thuộc tiểu đoàn người Mường thứ 6, 1 xe tăng và 2 xe thiết giáp chiến giữ, Pháp tổ chức phòng ngự thành 3 khu (khu A, khu B ở đông bắc Ngòi Lát, khu C ở tây nam Ngòi Lát).

Khu A có 1 đại đội bộ binh, 1 xe thiết giáp; công sự phòng ngự có 6 ụ chiến đấu bao quanh 1 lô cốt lớn. Trong lô cốt đặt 2 pháo 37 tâm và trung, đại liên.

Khu B là khu quan trọng nhất, có sở chi huy tiểu đoàn 1, 2 đại đội bộ binh, 1 xe tăng, 1 xe thiết giáp, 1 DKZ 57 mm, 2 pháo 37 mm, công sự phòng ngự có 1 lô cốt lớn, nhiều ụ chiến đấu và 3 hầm ngầm.

Khu C có 1 đại đội bộ binh, 1 lô cốt và 7 ụ chiến đấu.

Cứ điểm được xây dựng khá kiên cố, các lô cốt chính cao 5 m, có 2 tầng, tường lô cốt dày 0,8 m. Có hào chiến đấu, hào giao thông nối liền các lô cốt, hầm ngầm, ụ chiến đấu thành thế liên hoàn vững chắc.

Xung quanh cứ điểm có ít hàng rào dây thép gai (đơn, mái nhả, cũi lợn, bùng nhùng) với chiều sâu 40 – 80 m, xen kẽ là mìn chống bộ binh. Ngăn cách giữa các khu có hàng rào bùng nhùng.

Quanh cứ điểm, cây cối bị phát quang thành vành đai trống trải, rộng khoảng 300m. Phía tây bắc cứ điểm, quân Pháp phát quang làm sân bay dã chiến. Trên cồn cát giữa sông Đà, có một số công sự chiến dấu.

Hàng ngày quân Pháp thường dùng máy bay, pháo binh bắn phá vào khu vực chân điểm cao 313, dãy núi Yên Lãng, đồng thời cho lính vào các xóm lân cận dỡ nhà, bắt dân ra xây đắp công sự trong cứ điểm. Ban đêm quân Pháp cho các toán lính mai phục trên các đường mòn quanh cứ điểm để phát hiện lực lượng Việt Minh, Trong quá trình chuẩn bị chiến trường, trinh sát của Việt Minh không giữ được bí mật để lộ dấu vết, có lần quân Pháp đã nổ súng làm hai cán bộ Việt Minh bi hy sinh, từ đó quân Pháp rất cảnh giác, cho pháo binh chuẩn bị sẵn các phần tử bắn vào những nơi nghi Việt Minh có thể tiếp cận. Khi bi Việt Minh tiến công, quân Pháp có thể được pháo binh ở Đá Chông, Thủ Pháp, Chẹ chi viện, khi cần thiết có thể có cả viện binh từ Hòa Bình lên hoặc từ Chẹ sang. Nếu có nguy cơ bi tiêu diệt, quân Pháp có thể lội sang cồn cát giữa sông Đà rồi dùng thuyền vượt sông sang cứ điểm Chẹ. Do ở vị trí cô lập, xa các cứ điểm Chẹ và Đá Chông nên khi bị tiến công quân Pháp dựa vào công sự chống trả chờ cứu viện, tinh thần chiến đấu dễ giảm sút.

Tóm lại, Tu Vũ là một mắt xích quan trọng trong phòng tuyến sông Đà của quân Pháp, một cứ điềm được tổ chức phòng ngự khá vững chắc, có lực lượng đông, thiện chiến, được không quân, pháo binh yểm trợ đắc lực, nên quân Pháp sẽ ra sức chống trả nếu bị Việt Minh tiến công.

Việt Minh

Trung đoàn 88 có 3 tiểu đoàn bộ binh (29, 23, 322) và các đơn vị trực thuộc. Quân số, trang bị tương đối đầy đủ.

Các đơn vị trong trung đoàn có truyền thống chiến đấu kiên cường, dũng cảm, đã lập nhiều chiến công xuất sắc trên đường số 4, số 13. Trải qua 4 chiến dịch liên tiếp trong một năm (1950 - 1951), trung đoàn đã trưởng thành, đội ngũ cán bộ, chiến sĩ được rèn luyện qua thực tiễn chiến đấu.

Sau khi đánh trận Chùa Cao (chiến dịch Quang Trung) không thành công, trung đoàn đã kịp thời rút kinh nghiệm, tìm ra những khuyết điểm để có hướng khắc phục, xây dựng đơn vị, củng cố ý chí, quyết tâm chiến đấu cho cán bộ, chiến sĩ.Nhân dân xã Tu Vũ bị địch khống chế, nhưng vẫn tin tưởng và hướng về cách mạng, Chi bộ Đảng của xã bám dân, bám làng bản đề hoạt động, giúp trung đoàn chuẩn bị chiến trường.

Tóm lại, trung đoàn 88 bước vào trận chiến đấu với quân số trang bị đủ, được tăng cường hỏa lực và có sự giúp đỡ của nhân dân địa phương, song cũng gặp những khó khăn: chưa có kinh nghiệm chiếu đấu hiệp đồng binh chủng trong đánh công sự vững chắc, địa hình trống trải, khó giữ bí mật khi tiếp cận.